„Hypatia. Prawda w matematyce” - recenzja

Kolejny tom serii Najwybitniejsi naukowcy skierowanej do młodzieży przybliża fragment z życia Hypatii, córki Teona z Aleksandrii, czyli ostatniego dyrektora Biblioteki Aleksandryjskiej. Bohaterka tego komiksu w jednej ze scen mówi wprost, że w matematyce odnajdziemy prawdę. Śmiałe stwierdzenie, które można obecnie przepuścić przez filtr współczesności i poddać lekkiej modyfikacji. Z pewnością matematyka jest uniwersalnym językiem nauki, którym dogadają się uczeni na całym świecie, którzy nie mówią tym samym językiem. Hypatia jak wielu poprzednich bohaterów tej serii pokłada wielkie nadzieje w nauce, sztuce poznania, łaknie wiedzy na każdym etapie swojego życia, rozwija się i przedstawia własne teorie.   

Aleksandryjska filozofka neoplatońska stała na stanowisku praktycznego wykorzystania wiedzy w służbie ludzi. Była świetną oratorką, matematyczką, parała się kilkoma dziecinami nauki, a według niektórych przekazów wynalazła astrolabium. Mało informacji zachowało się z tamtego okresu - IV i V wieku naszej ery (okres, w którym żyła antyczna myślicielka określa się w datach 355/370 r. n.e. do 415 r. n.e.), toteż niezmiernie trudno jest precyzyjnie określić, jakie zasługi można przypisać Hypatii. Na pewno wciąż nieodgadnioną zagadką jest, dlaczego doszło do jej zgładzenia. Była światłą osobą, która stroniła od politycznych i religijnych zawirowań, a całe swoje życie zawierzyła nauce. Komiks Jordi Bayarriego z uwagi na swoją skrótową i prostą formułę nawet nie próbuje zagłębić się w egzystencję Hypatii, a co dopiero teoretyzować po której stronie targanych Aleksandrią konfliktów, by się opowiedziała. Dość suche, by nie powiedzieć, neutralne poglądy filozofki podkreśla co rusz uśmiechniętą buźką swojej bohaterki i jej standardowym dialogiem, że wiedza to potęga i trzeba się nią kierować w każdej dziedzinie życia. Na kartach tej publikacji wprawdzie zarysowuje on konflikt między rozprzestrzeniającym się po Cesarstwie Rzymskim chrześcijaństwem, które staje w opozycji do Żydów czy pogaństwa. Konflikt ten, a nawet punkt wyjściowy do dyskusji o panujących wówczas relacjach między religiami lub religią a władzą, wypełnia jedynie dalsze tło opowieści. 

Z uwagi na brak materiałów z tamtego okresu, a także raczej pobieżne przyjrzenie się aleksandryjskiej filozofce, niniejsza publikacja odstaje jakościowo od poprzednich tomów. Bayarri, wiedząc, że kieruje swoje dzieło do młodszego czytelnika, nie wiedział, jak ugryźć ten temat. Stworzył dość zachowawczy komiks, który raczej nie pogłębi wiedzy czytelnika na temat Hypatii. Dla spragnionych wiedzy o świecie antycznych i pochodzących z tamtego okresu naukowcach pozostaje sięgnięcie do fachowej literatury, a jeśli postać Hypatii wzbudza wasze zainteresowanie, można zawsze przypomnieć sobie Agorę w reżyserii Alejandro Amenábara, w której w rolę bohaterki tego komiksu brawurowo wcieliła się Rachel Weisz.  

Tytuł: Hypatia. Prawda w matematyce

• Scenariusz: Jordi Bayarri
• Rysunki: Jordi Bayarri
• Kolory: Dani Seijas
• Przekład: Agata Ostrowska
• Wydawca: Egmont
• Data publikacji: 27.04.2022 r.
• Oprawa: miękka ze skrzydełkami
• Objętość: 48 stron
• Format: 205x145
• Papier: kreda
• Druk: kolor
• ISBN: 978-83-281-5411-7
• Cena: 24,99 zł

 Dziękujemy wydawnictwu Egmont za udostępnienie komiksu do recenzji.