„Legendy bydgoskie – Bydgoszcz w legendzie” - recenzja

Chciałoby się rzecz: „Komiksów regionalnych Ci u nas dostatek”, a szacowny gród Bydgoszcz niezmiennie przoduje w tego typu produkcjach. Cykl „Zaczarowana Altana” czy świeżo opublikowany premierowy epizod „Tajemnic DAG Fabrik Bromberg” to tylko część spośród przejawów aktywności twórców komiksu w zakresie promocji wspomnianego miasta. Siłą rzeczy również „Legendy bydgoskie” wpisują się w ów nurt.

Każdy niemal zakątek naszego kraju może pochwalić się całkiem pokaźną tradycją legendarną, toteż nic dziwnego, że przynajmniej część z nich stosownie inspiruje współczesnych twórców kultury popularnej. Tak się właśnie sprawy mają w przypadku Macieja Jasińskiego, scenarzysty względnie młodego, acz mogącego pochwalić się całkiem pokaźnym (a przy tym zróżnicowanym tematycznie) dorobkiem (m.in. „Uczeń Heweliusza”, „Wolna Polska – 650 metrów pod ziemią”). Najwidoczniej nie traci on rozpędu i stąd też światło dzienne ujrzały wspominane „Legendy bydgoskie”, po części oparte na rzeczywistej tradycji „mitycznej”, a po trosze stanowiące pochodną wyobraźni autora.  

„Klucz” doboru opowieści również znamionuje zróżnicowanie, chociaż wyraźnie dostrzegalna jest nadreprezentacja opowiastek „toponomastycznych” (czyli – ujmując rzecz po ludzku – związanych z pochodzeniem nazw danych lokalizacji). Tym samym ewentualny czytelnik zyskuje okazję do zapoznania się z genezą zaistnienia nazw niektórych dzielnic Bydgoszczy wynikłych z często trywialnych wydarzeń (np. „Skąd się wzięła nazwa Kapuściska”) bądź też osadzonych w znanych wydarzeniach historycznych (jak miało to miejsce w przypadku Szwederowa). Z reguły konstrukcje tych zwięzłych klechd znamionuje koncept o humorystycznym wydźwięku oraz sięganie po motywy rodem ze staropolskiego folkloru („Twardowski w Bydgoszczy”, „Diabeł Węgliszek”). Biorąc pod uwagę zasobność fabularną „lechickiej mitologii” ta okoliczność nie dziwi ani trochę. Choć nieco żal, że zwięzła formuła tej publikacji uniemożliwiła rozwinięcie przynajmniej niektórych z zaadaptowanych na potrzeby antologii przekazów. Rekompensatą jest natomiast możliwość zaznajomienia się z niektórymi charakterystycznymi miejscami Bydgoszczy takimi jak Wyspa Młyńska, Hotel Pod Orłem tudzież ulicy Chwytowo w pobliżu Bramy Poznańskiej. A wszystko to ukazano z przysłowiowym luzem i nie bez znamion pogodnego poczucia humoru.

Do współpracy przy tworzeniu niniejszej antologii Maciej Jasiński zaprosił zarówno uznanych profesjonalistów (m.in. Andrzeja Janickiego i Janusza Wyrzykowskiego), jak również twórców dopiero szlifujących plastyczne umiejętności (Kamil Pieczykolan, Szczepan Atroszko). Z naturalnych względów stylistyka prac poszczególnych twórców jest bardzo zróżnicowana. Wyrazista kreska duetu Janicki/Michalski („Superpłyta”), znacznie bardziej wrażeniowa maniera Krzysztofa Trystuły („Skąd się wzięła nazwa Bocianowo”), stylizacja na quasi-drzeworyt w wykonaniu Tomasza Meringa („Bartodzieje”) tudzież miękkie kształtowanie graficznej formy (wzbudzające skojarzenia z warsztatem Sławomira Kiełbusa) za sprawą talentu Łukasza Ciaciucha („O tym jak król Bydgoszcz odwiedzał…”) tworzą popisową mozaikę ukazującą wielowymiarowe możliwości krajowych twórców. Ogólnie rzecz ujmując publikacja cieszy oko i ma szansę stać się okazjonalną gratką również dla dojrzałych koneserów IX Muzy. Choć nie da się ukryć, że dzieło Macieja Jasińskiego i spółki skierowane jest przede wszystkim do młodszego czytelnika. 

Podobnie jak m.in. „Historyczne podróże po Jeleniej Górze” Kuby Chomickiego również „Legendy bydgoskie” zrealizowano dzięki dotacji przeznaczonej na ten cel przez włodarzy miasta Bydgoszczy. Ta okoliczność cieszy tym bardziej, że mając świadomość ogromu mienia publicznego marnotrawionego przez przynajmniej niektórych urzędników państwowych miło, iż chociaż mikroskopijna część środków pochłanianych przez biurokracje trafiła do kieszeni utalentowanych twórców komiksu (a przynajmniej piszący te słowa taką ma nadzieję). Oby jak najczęściej!

Tytuł: „Legendy bydgoskie – Bydgoszcz w Legendzie”  

• Scenariusz: Maciej Jasiński
• Rysunki: Bartłomiej Kuczyński, Łukasz Ciaciuch, Tomasz Mering, Krzysztof Trystuła, Jarosław Wojtasiński, Grzegorz Molas, Szczepan Atroszko, Janusz Wyrzykowski, Piotr Nowacki, Szymon Kaźmierczak, Kamil Pieczykolan, Andrzej Janicki, Jacek Michalski
• Ilustracja na okładce: Andrzej Janicki  
• Wydawca: Ongrys
• Data premiery: wrzesień 2012 r.
• Okładka: miękka
• Format: 215 x 290 mm
• Papier: kredowy
• Druk: kolor
• Liczba stron: 24
• Cena: 16,90 zł

 Dziękujemy wydawnictwu Ongrys za udostępnienie egzemplarza do recenzji.