Recenzja 'K-129 zaginął'

Niedawno w moje ręce trafiła książka pod tytułem „K-129 zaginał” Kennetha R. Sewella i Clinta Richmonda. Pozycja ta, wydana przez specjalizujące się w tematyce militarnej i politycznej wydawnictwo „Bellona” opowiada o jednym z zimnowojennych incydentów, jaki miał miejsce na Oceanie Spokojnym. Tu właśnie floty USA i ZSRR toczyły od końca II wojny swego rodzaju rywalizację, która choć nie przerodziła się w otwartą wojnę, pociągała za sobą ludzkie ofiary.

Podczas lektury, najpierw czytelnik zostaje wprowadzony w szereg zagadnień związanych z okrętami podwodnymi, żeglugą, uzbrojeniem, później rozpoczyna się opowieść o niesamowitej intrydze ukutej na Kremlu, na początku lat 60-tych XX w. Intrydze która miała wepchnąć USA i Chiny w konflikt militarny. Trzeba pamiętać, ze w tym czasie, między ZSRR a Chinami trwał okres wrogości, na Syberii dochodziło do licznych potyczek i walk na granicy obu państw, a niedawni sojusznicy stali się rywalami. Na Kremlu postanowiono to wykorzystać i powstał scenariusz akcji mającej na celu wywołanie konfliktu z użyciem broni atomowej, miedzy USA i Chinami. Początek miał dać atak okrętu podwodnego Chin na amerykańska bazę morska Pearl Harbor na Hawajach.

By nadać pewnego bardziej ludzkiego wymiaru tej dramatycznej opowieści autor dość szczegółowo opowiada o życiu codziennym marynarzy i ich rodzin, o realiach ówczesnego Związku Radzieckiego. Dla polskiego  to nieco dziwne, lecz  pamiętajmy ze książka jest adresowana głownie do czytelników w krajach zachodnich, gdzie opowieści o warunkach życia w krajach realnego socjalizmu są trudnymi do zrozumienia bajkami. Za techniczną część książki odpowiada Kenneth R. Sewell, doświadczony marynarz-podwodniak. W trakcie swojej kariery brał udział w wielu misjach morskich, w tym także operacjach specjalnych.

Jego współautor, Clint Richmond - pisarz specjalizujący się w dziennikarskich śledztwach - zadbał, by książka nie była suchym wywodem, na temat pływania pod wodą i kulis prac wywiadu, ale pasjonującą opowieścią z czasów zimnej wojny. Co ciekawe, autor z dużym krytycyzmem opowiada o pracy wywiadu mającej na celu zatajenie operacji wydobycia wraku przed amerykańska i międzynarodową opinia publiczną. Myślę, ze zdecydowanie odpiera zarzut stronniczości i stara się nawet nieco wczuć w rolę radzieckich marynarzy - ofiar katastrofy ostatniego rejsu K-129. Nie pisze o dzielnych agentach walczących z czerwona zarazą, ale opisuje jak to za pomocą przymusu, czasami gróźb skłoniono uczestników operacji, do zachowania całkowitego milczenia i ze mimo upływu czasu, dotarcie do wielu materiałów jest trudne, momentami wręcz niemożliwe.

Opis samej katastrofy robi wstrząsające wrażenie, zwłaszcza na czytelniku, który pamięta  katastrofę okrętu „Kursk” kilka lat temu. Mimo tego że książka opowiada o spisku i jego głównym narzędziu - okręcie podwodnym, to wiele miejsca poświęcono ludziom, którzy z różnych powodów stali się uczestnikami tamtych dramatycznych wydarzeń.

I jak pisze autor, nie ma tu podziału na winnych i ofiary, jak mogłoby się wydawać, szczerze powiedziawszy to chce się współczuć i radzieckim marynarzom- poległym w katastrofie i ich rodzinom, które dopiero po latach doczekały  się prawdy. Żołnierzom sił specjalnych ZSRR, którzy brali udział w tej historii, z racji utajnienia źródeł poświecono najmniej.

Zachęcam do przeczytania tej książki, wytrwałym polecam sprawdzenie przypisów w  tekście - są to bowiem odnośniki do stron www o tematyce związanej z morzem, bądź z pracą CIA.  

[Przypis redakcji: z uwagi na to, że przedstawione w książce tezy zasługują na miano co najmniej kontrowersyjnych, polecamy także lekturę artykułu polemizującego z nimi, który można znaleźć tutaj, przedstawiającego najważniejsze problemy teorii spiskowej przedstawionej przez Sewella i Richmonda.]

Tytuł: „Prawdziwa historia „Czerwonego Października” K-129 zaginał”

Autorzy: Kenneth R. Sewell, Clint Richmond

Tytuł oryginału: “Red star rogue”

Wydawnictwo: “Bellona” Warszawa

Rok: 2007

Stron: 264

ISBN 978-83-11-10738-0