„Biała odwaga” - recenzja

Autor: Przemysław Mazur Redaktor: Motyl

Dodane: 19-03-2024 23:33 ()


„Biała odwaga” to produkcja historyczna z gatunku wzbudzających skrajne opinie już na etapie ich realizacji. Warto jednak pamiętać, że film nie aspiruje do ukazywania dokumentalnej wersji zaistniałych zdarzeń. To raczej swobodna interpretacja historii o faktycznej kolaboracji podjętej przez Wacława Krzeptowskiego (przedwojennego działacza Związku Górali) z niemiecką administracją okupacyjną.  

Stąd, zamiast na wspomnianym wyrachowanym koniunkturaliście, akcja filmu koncentruje się na postaci górala Jędrka, utalentowanego taternika, który w efekcie życiowych zawirowań, podjął się współpracy z Niemcami w ramach projektu znanego jako „Goralenvolk”. To właśnie przez jego pryzmat widz ma możliwość zapoznać się z zagadnieniem kolaboracji grupy mieszkańców Podhala z niemieckimi najeźdźcami.  
 
Koncept „narodu górali” (czyli właśnie „Goralenvolk”), oparty na założeniu o domniemanym pochodzenia mieszkańców m.in. powiatu nowotarskiego od jednego z plemion Gotów, wpisywał się w niemiecką politykę podsycania separatyzmów na obszarach okupowanych przez III Rzeszę. Jego głównym propagatorem był wspominany Wacław Krzeptowski, a jako uzasadnienie tej idei posłużyły ustalenia dr. Henryka Szatkowskiego przez ogół historyków uznawane za bezwartościowe.   
 
Szacunki dotyczące skali poparcia dla przedsięwzięcia Krzeptowskiego są zróżnicowane (najczęściej podaje się 18 % ogółu ludności Podhala). Uwzględniając jednak częste przypadki wymuszanie deklaracji przynależności do „narodu górali”, można założyć, że faktyczny zasięg oddziaływania wspomnianego był znacznie mniejszy. Wystarczy wspomnieć, że pomimo jego starań nie udało się utworzyć osobnej formacji „góralskiej” w szeregach Waffen-SS.
 
Zapewne część odbiorców „Białej odwagi” wizja pomysłodawców tej produkcji uznana zostanie jako zbyt „wygładzona”; dla innych z kolei nie do przyjęcia będzie natłok fabularnych uproszczeń. Twórcom tego obrazu nie sposób jednak odmówić fachowości i realizacyjnego rozmachu. 
 
Monumentalne ujęcia Tatr, nastrojowa warstwa muzyczna, skrupulatność w ujęciu realiów epoki oraz odrobina umiejętnie wkomponowanego humoru to tylko ważniejsze spośród walorów tej mimo pewnych zastrzeżeń wartej obejrzenia produkcji.
 
Ocena: 7/10
 
Tytuł: Biała odwaga

Reżyseria: Marcin Koszałka

Scenariusz: Marcin Koszałka, Łukasz M. Maciejewski

Obsada:

  • Filip Pławiak
  • Julian Swieżewski
  • Jakub Gierszał
  • Sandra Drzymalska
  • Wiktoria Gorodecka
  • Andrzej Konopka
  • Alona Szostak

Muzyka: Jacek Grudzien

Zdjęcia: Marcin Koszałka, Marcin Polar

Montaż: Agnieszka Glińska

Scenografia: Jacek Czechowski

Kostiumy: Małgorzata Gwiazdecka, Joanna Pamuła

Czas trwania: 115 minut


comments powered by Disqus