„Władcy chmielu. Wydanie zbiorcze” tom 1 – recenzja

„Władcy chmielu” to epicka opowieść rozgrywająca się na przestrzeni niemal 150 lat. Pierwszy tom wydania zbiorczego tej serii zawiera cztery albumy obejmujące okres 1854-1932. Akcja toczy się w małej belgijskiej miejscowości Dorp. Śledzimy losy rodziny Steenfortów – właścicieli miejscowego browaru. Wszystko rozpoczyna się od Karola, którego poznajemy jako młodego chłopaka odbywającego nowicjat w klasztorze. Oczywiście najważniejsza jest tu modlitwa i służba Bogu, ale braciszkowie z pasją oddają się również produkcji piwa, a w tym Karol wykazuje ogromne zdolności. Niestety jest także podatnym na kobiece wdzięki marzycielem. Zakochuje się w miejscowej dziewczynie – Adrienne. A że nie jest to miłość platoniczna, zostaje wydalony z zakonu. Wraca zatem do swojej rodzinnej miejscowości i postanawia wykorzystać zdobyte w klasztorze umiejętności. Chce mianowicie rozpocząć produkcję piwa. Jest jednak jeden problem – otóż w Dorp działa już jeden browar. Chłopak chce jednak zagrozić monopolistycznej pozycji Alfreda de Ruitera, który nie tylko jest jego właścicielem i najbogatszym mieszkańcem miasteczka, ale także burmistrzem. Karol wspólnie ze swoim dawnym przyjacielem rozpoczyna produkcję piwa i chce, by było najlepsze. Nie jest to łatwe, ale pomysłowy i przebojowy chłopak wpada na tyle genialny, ile ryzykowny plan…

Losy rodziny Steenfortów przedstawiane przez Jeana Van Hamme’a są fascynujące. Perypetie przedstawicieli kolejnych pokoleń, ich namiętności i zdrady zostały przedstawione w taki sposób, że po prostu trudno oderwać się od lektury. Autor „Thorgala”, „Largo Wincha” „XIII” oraz „Lady S” po raz kolejny udowadnia, że jest mistrzem w swoim fachu. Umiejętnie łączy i przeplata ze sobą indywidualny oraz społeczno-historyczny wymiar tej historii. Śledzimy pasjonujące dzieje poszczególnych członków browarniczej rodziny, a jednocześnie poznajemy społeczno-historyczny kontekst ukazanych w komiksie zdarzeń. Migracja, niepokoje społeczne, pierwsza wojna światowa, rewolucja robotnicza – wszystko to stanowi tło zdarzeń. Dodatkowo każdy tom rozpoczyna się od krótkiego wprowadzenia zawierającego garść informacji o aktualnej sytuacji na świecie. W szczególny sposób zaakcentowane zawsze zostają zdarzenia związane z rozwojem sytuacji na rynku piwowarskim. Dowiadujemy się między innymi, jak w poszczególnych krajach powstawały wielkie piwne imperia – m.in. Heineken w Holandii, Carlsberg w Danii.

Tło jest istotne i dzięki niemu cała historia zyskuje na wiarygodności, ale w centrum są jednak postacie z rodziny Steenfortów. Choć albumy zebrane w wydaniu zbiorczym noszą tytuły odnoszące się do imion poszczególnych przedstawicieli rodu, to wydaje się, że na przestrzeni niemal osiemdziesięciu lat ukazanych w komiksie kluczowe role odgrywają dwie postacie – wspomniany już powyżej Karol oraz piękna Margrit. I właśnie to pochodząca z Niemiec kobieta, która pojawia się w drugim albumie, stanowi najbardziej wyrazistą, intrygującą, niejednoznaczną i tragiczną postać w tej opowieści. Noel (jej mąż) i Adrien (jej syn), choć każdy z nich ma „swój” osobny album, są w zasadzie marionetkami. Ten pierwszy pozostaje cały czas w cieniu swojej żony, ten drugi zaś zostaje pokazany jako człowiek dający sobą manipulować. Niemniej jednak konstrukcja poszczególnych postaci, ich emocje i działania zostały ukazane w mistrzowski sposób. Jean Van Hamme buduje swoją narrację stopniowo, rozwijając ich charakterystyki. Zresztą nie tylko główni bohaterowie stanowią o sile tej historii. W tle mamy wiele intrygujących postaci i widać, że każda jest dopracowana w najdrobniejszych szczegółach.

Narrację doskonale dopełniają klasyczne rysunki Francisa Vallésa. Rysownik mistrzowsko posługuje się techniką czystej kreski i doskonale przedstawia zarówno efektowne górskie krajobrazy, jak i miejscową architekturę. Na uwagę zasługują także wnętrza – zarówno pokoje, jak i pomieszczenia, w których trwa proces produkcji piwa zostały odwzorowane w dużą troską o szczegóły. Dbałość o detale i pieczołowitość w odtwarzaniu realiów epoki widoczna jest także w wizerunkach bohaterów. Ich stroje, gesty, zachowania oraz mimika stanowią mocną stronę komiksu. Obrazu całości dopełnia delikatna kolorystyka, stworzona przez Marie-Paule Alluard znaną także choćby z prac nad serią „Largo Winch”.

Obecna edycja przygotowana przez wydawnictwo Ongrys stanowi drugie podejście do wprowadzenia opowieści o piwowarskich magnatach na polski rynek. Ta wydawana pierwotnie na rynku frankofońskim w latach 1992-1999 seria doczekała się polskiego wydania w osobnych albumach. W latach 2001-2003 wydawnictwo Twój Komiks opublikowało pięć albumów serii. Teraz dostajemy doskonale przygotowane wydanie zbiorcze. Poza samymi albumami znajdziemy w nim galerię okładek poszczególnych albumów oraz – co cieszy szczególnie – zapowiedź drugiego tomu, który ma obejmować lata 1950-1997. Dzięki temu będziemy mogli wreszcie cieszyć się tą historią w całości. Warto przypomnieć, że swego czasu mieliśmy także możliwość oglądania serialu nakręconego na podstawie komiksu. Adaptacji dokonała francuska stacja telewizyjna France 2, która emitowała go w latach 1996-1999 jako „Les Steenfort, maîtres de l’orge”. W Polsce natomiast ukazał się w roku 2001 jako „Piwny smak miłości”.

„Władcy chmielu” powinni znaleźć swoje miejsce na półkach fanów twórczości Jeana Van Hamme’a oraz miłośników dobrych opowieści. Być może zechcą sięgnąć po nią także smakosze złocistego napoju – tacy, którzy ograniczają się do konsumpcji, ale i ci próbujący swych sił w sztuce jego warzenia. Ta napisana z rozmachem i pięknie narysowana saga rodziny Steenfortów to po prostu doskonała lektura. Obserwując perypetie kolejnych członków tejże familii, stopniowo poznajemy ich skomplikowaną sytuację, zaczynamy rozumieć kierujące nimi motywy i angażujemy się w targające nimi uczucia. W Dorp niepostrzeżenie mijają kolejne lata, a my jesteśmy coraz bardziej ciekawi, jak potoczą się dalsze losy Karola, Margrit, Adriena i Noëla. Ta umiejętność zaangażowania czytelnika, sprawienia, by zatracił się w lekturze, bez wątpienia została opanowana przez Van Hamme’a do perfekcji. „Władcy chmielu” potwierdzają jego kunszt scenopisarski. Warto zatem oddać się nieśpiesznej lekturze umilanej złocistym, chmielowym napojem. Oczywiście belgijskim!

Tytuł: „Władcy Chmielu. Wydanie zbiorcze. Tom 1”

• Tytuł oryginału: „Les Maîtres de l’Orge - Intégrale 1”
• Scenariusz: Jean Van Hamme
• Rysunki: Francis Valles
• Tłumaczenie: Grażyna Morawiec-Jóźwicka
• Wydawca: Ongrys
• Data polskiego wydania: 2019
• Wydawca oryginału: Glénat
• Data wydania oryginału:
• Objętość: 208 stron
• Format: 220x295 mm
• Oprawa: twarda
• Papier: kredowy
• Druk: kolorowy
• Cena okładkowa: 99 zł

Dziękujemy wydawnictwu Ongrys za udostępnienie komiksu do recenzji.