Słuchowisko „Conan Barbarzyńca: Królowa Czarnego Wybrzeża” - recenzja

Mimo że przez wielu współczesnych wielbicieli literatury fantasy Conan Cymmeryjczyk zwykł być postrzegany jako synonim obciachu i prymitywizmu, to jednak postać wykreowana przez Roberta E. Howarda nie daje o sobie zapomnieć. Tę okoliczność mocarny potomek Atlantydów zawdzięcza nie tylko zadeklarowanym fanom Epoki Hyborejskiej, ale też zdolnym twórcom dostrzegających ogrom potencjału w jego perypetiach. 

Wśród chętnych do wzbogacenia życiorysu legendarnego króla Aquilonii znalazł się również amerykański scenarzysta i plastyk Brian Wood. Doceniony zarówno przez krytykę jak i czytelników dał się poznać od najlepszej strony za sprawą takich opowieści jak „Northlanders”, „Global Frequency” oraz autorskiego cyklu „DMZ” (jego pierwsze wydanie zbiorcze doczekało się swego czasu polskiej edycji). Niewiele mniejszą popularnością cieszył się powierzony mu przez zarząd wydawnictwa Dark Horse kolejny miesięcznik o przygodach Conana Barbarzyńcy, którego publikacje zainicjowano w lutym 2012 r.

Podążając tropem swoich poprzedników również Wood zdecydował się bazować na dorobku Howarda. Podobnie jednak jak wcześniej m.in. Roy Thomas i Kurt Busiek, także i on nie omieszkał wnieść kilku znaczących modyfikacji wobec literackiego pierwowzoru. Decyzja ta wydaje się o tyle słuszna, że tym samym jego interpretacja zdawała się zyskiwać na oryginalności. Stąd zamiast wiernej adaptacji „Królowej Czarnego Wybrzeża” (bo właśnie niniejsze opowiadanie stało się kanwą dla pierwszych epizodów serii kierowanej przez Wooda) zaproponował on swobodną parafrazę tego utworu. Podobnie jak u Howarda także w jego wersji Conan jest wciąż nabywającym dopiero życiowego doświadczenia młodzikiem. Porzucił już co prawda złodziejski fach, którym parał się w opowiadaniu „Wieża Słonia” (jak również powieści „Conan i Czarownik” Andrew J. Offutta); niemniej na sławę brawurowego zaciężnika przyjdzie mu jeszcze nieco popracować. Tymczasem przemierza on Argos, jedno z królestw południowo-zachodniego wybrzeża kontynentu Hyborejskiego. Jak przystało na krewkiego osiłka prędko popada on w konflikt z przedstawicielami lokalnej administracji. Ratunkiem okazuje się dlań pośpieszne zamustrowanie na jeden z kupieckich statków żeglującego wzdłuż linii brzegowej Szemu, Stygii i Kusz. Pech w tym, że ów rejon stanowi „obszar łowny” dla przywódczyni piratów imieniem Belit, równie przebiegłej co bezwzględnej, a przy tym nieprzypadkowo zwanej Królową Czarnego Wybrzeża.

To właśnie fabuła komiksu Wooda posłużyła za bazę wyjściową dla słuchowiska zrealizowanego przez studio Sound Tropez. Nie jest to zresztą ani pierwszy, ani też ostatni przypadek, gdy zespół zaangażowany w działalność tego studia adaptował komiks na wersję dźwiękową. A to z tego względu, że dzięki inicjatywie Michała Szolca w 2013 r. zaprezentowano słuchowisko oparte na bestselerowej serii „Żywe Trupy”. Jak widać przedsięwzięcie okazało się na tyle trafione, że sięgnięto po kolejną, dobrze rokującą serie. I chociaż postać kruczowłosego Cymmeryjczyka nie cieszy się u nas już tak dużym zainteresowaniem jak na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych minionego wieku, to jednak wciąż raczej trudno pomylić go z inną osobowością kultury popularnej. Zapytany o przyczynę sięgnięcia po komiks zamiast literackiego pierwowzoru, Michał Szolc wskazał na większą swobodę przy adaptowaniu opowieści obrazkowej niż miałoby to miejsce w przypadku opowiadania. W jego przekonaniu Conan idealnie pasuje do wymogów komiksu. Samo zaś dzieło zespołu twórczego kierowanego przez Wooda wspomniany określił mianem „(…) bardzo plastycznego”. Wszystko zatem wskazywało na pomyślną realizację tego zamierzenia. Zdaje się to również potwierdzać solidne wykonanie słuchowiska: dynamiczna warstwa instrumentalna (zwłaszcza mocne, gitarowe wprowadzenie przy okazji prezentacji Mezancjum, stolicy Argos), wypowiadane z przekonaniem kwestie (nawet jeśli nie wolne od zgodnego z konwencją wysokiego fantasy nadmiaru patosu), sprawne imitowanie odgłosów świata przedstawionego oraz emocjonująco oddane sceny konfrontacyjne. Nie mogło również zabraknąć wątku miłosnego, de facto zasadniczego dla tej opowieści. Zwłaszcza, że szemicka zbójczyni okazała się miłością życia Cymmeryjczyka, której nie zdołały przyćmić zarówno najemniczka Valeria, jak również matka synów Conana, Zenobia.

A jednak dla potencjalnych odbiorców zaznajomionych z opowiadaniem Howarda (bo z pewnym prawdopodobieństwem można założyć, że to przede wszystkim do nich Sound Tropez adresuje swój produkt), słuchowisko może wydać się o tyle rozczarowujące, że zabrakło w nim szczególnie atrakcyjnego fabularnie motywu prastarej cywilizacji wkomponowanego w pierwotną wersję „Królowej Czarnego Wybrzeża”. Co więcej opowieść urywa się niemal w środku akcji pozostawiając słuchacza w kłopotliwym zawieszeniu. Ta okoliczność nie dziwi o ile weźmiemy pod uwagę, że Brian Wood (w odróżnieniu od Howarda) nie zamierzał nazbyt prędko rozstawać się z Belit (jest ona obecna przez niemal całość liczącej sobie 25 epizodów serii). Sęk w tym, że odbiorca słuchowiska niekoniecznie musi być o tej okoliczności poinformowany. Stąd silne poczucie niedosytu. Zwłaszcza, że profesjonalne wykonanie tego utworu jest na tyle przekonujące, iż wraz z kolejnymi scenami zainteresowanie perypetiami Conana i jego ukochanej wzrasta. Także zaangażowani do tego przedsięwzięcia aktorzy zdają się coraz lepiej czuć w swoich rolach. No, może poza Adamem Darskim, któremu najwyraźniej lepiej wypada palenie ciekawych książek, niż wcielanie się w bohaterów słuchowisk (jego kwestie wypadają wyjątkowo nienaturalnie). Pytanie tylko czy można liczyć, że ciąg dalszy tej sagi w ogóle nastąpi… Na ten moment co do tego nie ma niestety żadnej pewności.

„Conan Barbarzyńca: Królowa Czarnego Wybrzeża”

• Na podstawie komiksu autorstwa Briana Wooda, Becky Cloonan i Dave’a Stevarta „Conan The Barbarian nr 1-6: Queen of The Black Coast” (luty-lipiec 2012 r.)
• W rolach głównych: Szymon Bobrowski (Conan), Magdalena Boczarska (Belit), Adam Darski (Kapitan Gwardii), Piotr Zelt (N’Gora), Dymitr Hołówko (N’Yaga)
• Narrator: Krzysztof Banaszak  
• W pozostałych rolach: January Brunov, Robert Czebotar, Miłogost Raczek, Jacek Rozenek, Marcin Rumiński, Tomasz Sobczak, Jakub Wieczorek, Wojciech Żołądkowicz
• Koncepcja i produkcja: Sound Tropez
• Reżyseria: Ramez Nayyar
• Adaptacja komiksu i dialogi polskie: Michał Szolc 
• Udźwiękowienie: Ramez Nayyar, Marcin Gontarz, Martyna Gromotka, Marcin Kardach, Radosław Ochnio
• Muzyka: Audio Network 
• Miks: Krzysztof Podsiadło, Marcin Kardach
• We współpracy z Biblioteką Akustyczną 
• Data premiery: 25 marca 2014 r.
• Czas trwania: 106 min. 
• Cena: 29,90 zł

Dziękujemy wydawnictwu Sound Tropez za udostępnienie egzemplarza do recenzji.