"Córka Mendla. Wspomnienia" - recenzja

„Córka Mendla. Wspomnienia” to komiksowa adaptacja opowieści  Gusty Lemelman o jej dzieciństwie w Polsce w latach 30. i ucieczce przed nazistowskimi prześladowaniami. Książka jest pewnego rodzaju transkrypcją autentycznych wypowiedzi kobiety nagranych w 1989 roku przez jej syna, Martina Lemelmana.

O „Córce Mendla” z pewnością można powiedzieć, że jest niezwykle ciekawą publikacją. Mimo że trudno tu oceniać treść, którą przecież napisało samo życie, po komiks chętnie sięgną nawet ci, którzy nie przepadają za tematyką historyczną.

Pierwszą myślą, jaka nasuwa się po przeczytaniu jest to, że Lemelman miał doskonały pomysł, aby wykorzystać relację matki , a przede wszystkim przedstawić ją dosłownie. Scenariusz powstał jedynie z tego, co powiedziała Gusta, bez jakichkolwiek komentarzy ze strony autora. I bardzo dobrze, chciałoby się powiedzieć, bo po co tworzyć kolejną paradokumentalną historię o Holokauście, skoro cenny materiał jest na wyciągnięcie ręki i tylko czeka, by ujrzeć światło dzienne.

Być może właśnie z powodu tego autentyzmu, pomimo niewesołego tematu, komiks czyta się zaskakująco lekko, szybko, wręcz jednym tchem. Przekładając kolejne strony można odnieść wrażenie, jakby raczej słuchało się opowieści Gusty, niż miało do czynienia ze zwykłą książką. Wyobraźnia sama zaczyna tu działać.

Jeszcze jedną ciekawą cechą komiksu, a w zasadzie zaletą jest to, że nie ma w nim nic z dydaktyzmu czy stronniczości. Lemelman w pewnym sensie jest tu reporterem chłodno relacjonującym słowa matki.  A to, jak czytelnik je odbierze, jest już sprawą indywidualną. Autor nie próbuje moralizować, a co najważniejsze, nie grać na emocjach. To duży plus w przypadku tego typu tematyki.

„Córka Mendla” jest jedną z tych pozycji, w których najważniejsza jest treść, a reszta jest dla niej tłem. Jakby na potwierdzenie tego, ilustracje są dość oszczędne, w stylu czarno – białych ołówkowych szkiców, co bardzo pasuje do siermiężnej rzeczywistości w jakiej żyła Gusta.

Podsumowując, komiks Martina Lemelmana zasługuje na wysoką notę. Wprawdzie trudno tu życzyć komukolwiek „przyjemnego czytania”, jednak warto po niego sięgnąć, choćby tylko po to, aby poczytać o ówczesnej sytuacji Żydów bez patosu i naukowego zadęcia.

Tytuł: "Córka Mendla. Wspomnienia"

• Scenariusz: Martin Lemelman, Gusta Lemelman
• Rysunek: Martin Lemelman
• Tłumaczenie: Wojciech Szot
• Data wydania: 06.2013
• Wydawca: Wydawnictwo Komiksowe
• Stron: 240
• Format: 200x275 mm
• Oprawa: miękka
• Wydanie: I
• Cena: 46 zł

Dziękujemy Wydawnictwu Komiksowemu za udostępnienie egzemplarza do recenzji.