George Harrar „Sieć podejrzeń” - recenzja

Autor: Mariusz „Orzeł” Wojteczek Redaktor: Motyl

Dodane: 25-06-2017 08:13 ()


„Sieć podejrzeń” George'a Harrara to z jednej strony dobra powieść obyczajowa, a z drugiej mocno nieudany kryminał. Czemu? O tym po kolei.

Głównym bohaterem powieści jest Evan Birch, szanowany wykładowca, profesor filozofii - przedmiotu co prawda mało popularnego jednak nobliwego - a zarazem przykładny ojciec bliźniaków i kochający mąż. Kiedy więc pada na niego podejrzenie o porwanie nastolatki, jego samego ten fakt zaskakuje najmocniej. Choć z początku przekonany o swej niewinności, z czasem, kiedy kolejne dowody wskazują na jego domniemany związek z zaginioną, sam zaczyna mieć wątpliwości, czy to, w co wierzy, co pamięta - jest prawdą. Najgorsza jest jednak reakcja otoczenia. Nie tylko tego uniwersyteckiego - dla którego podejrzenie profesora o taką zbrodnię to cień rzutujący na dobrym imieniu całej uczelni - ale też i najbliższej rodziny, która zaczyna mieć coraz więcej wątpliwości co do braku winy podejrzanego ojca i męża.

Napięcie narasta z każdą kolejną stroną, umiejętnie budowana przez coraz to nowe okruchy dowodów, jakie policji udaje się znaleźć w sprawie, ale też przez zgrabną grę policjanta prowadzącego śledztwo - detektywa Malloya. Rozmowy tej dwójki (detektywa i profesora - to wysublimowana gra pomiędzy intelektualistą, wplatającym teorie filozoficzne w trzon swoich wypowiedzi i prostym - zdawałoby się - policjantem, w którym daje się wyczuć sprytnego łowczego wietrzącego trop.

Narastająca wokół Bircha atmosfera nieufności, zwłaszcza w rodzinnym domu jest znakomicie zobrazowana. Poruszony jest tu interesujący problem - na ile znamy tego, kogo kochamy, z kim żyjemy na co dzień? Wydaje się nam zazwyczaj, że wiemy o tej osobie wszystko, że możemy darzyć ją pełnym zaufaniem. Ale czy na pewno? Jak głębokie muszą pojawić się rysy na monolicie naszego zaufania, by zaczął się on kruszyć? Proces utraty zaufania, sprzecznych odczuć i emocjonalnego konfliktu u członków rodziny bohatera został oddany sprawnie, umiejętnie i z polotem. Ta właśnie obyczajowa warstwa, rozpatrywana mocno przez pryzmat teorii filozoficznych, zwłaszcza Wittgensteina - jest najmocniejszym punktem powieści i powodem, dla którego warto po nią sięgnąć. Niestety jest też druga strona opowiadanej historii - wątek stricte kryminalny, który moim zdaniem - mimo znakomitego początku i solidnego rozwinięcia nie doczekał się adekwatnego zakończenia. Ono samo okazało się miałkie i bez polotu, zostawiając znaczący niedosyt i obnażając niedociągnięcia osi fabularnej historii. W powieści napięcie rośnie - jak wspomniałem - ze strony na stronę. Atmosfera osaczenia głównego bohatera naprawdę potrafi się udzielić czytającemu i z niecierpliwością czekamy na to kluczowe tąpnięcie, na ten finalny twist, na to spektakularne zakończenie, bądź gwałtowny zwrot akcji, który ożywi fabułę...

I nic. Niestety, wzmiankowane budowanie napięcia do niczego nie prowadzi, zakończenie okazuje się zupełnie trywialne, a pewne wątki fabuły - sugerujące udział w całej historii tajemniczych osób trzecich - okazują się nagle zbędne i wprowadzone tylko dla wprowadzenia czytelnika w błąd. Ale same w sobie nie bronią się solidnym umotywowaniem w fabule.

I trochę szkoda, bo Harrar literacko radzi sobie naprawdę nieźle, język powieści jest zgrabny, dobrze skonstruowany. Bohaterowie są emocjonalnie zróżnicowani, od samego Evana Bircha - lekko zawiedzionego swoją karierą zawodową, ale nadal zakochanego w przedmiocie swojej pracy wykładowcy filozofii, poprzez członków jego rodziny, aż po detektywa Malloya, przypominającego trochę serialowego Columbo - pozornie nieporadnego, prostego policjanta, który w rzeczywistości okazuje się znakomitym śledczym.

Gdyby tylko zakończenie okazało się bardziej zaskakujące, mniej uproszczone, nakreślone z większym rozmachem bądź przewrotne, jak często bywało w opowiadaniach Jeffery'ego Deavera - to „Sieć podejrzeń” byłaby w pełni powieścią znakomitą. A tak - jest znakomita tylko w połowie, w obyczajowej warstwie, którą autor rozgrywa po mistrzowsku, zapominając niestety o reszcie.

 

Tytuł: „Sieć podejrzeń"

  • Autor: George Harrar
  • Tłumaczenie: Jakub Małecki
  • Wydawnictwo: Wielka Litera
  • Liczba stron: 320
  • Oprawa: miękka
  • Papier: offsetowy
  • Format: 135x205 mm
  • ISBN: 978-83-8032-135-9
  • Wydanie: I
  • Cena: 36,90 zł

Dziękujemy wydawnictwu Wielka Litera za udostępnienie egzemplarza do recenzji.


comments powered by Disqus