Michał Stonawski „Paranormalne. Egzorcyzmy. Prawdziwe historie opętań” - recenzja

Temat opętań jest w dzisiejszych czasach czymś mocno kontrowersyjnym. Nie tylko ateiści (to akurat byłoby zupełnie zrozumiałe), ale nawet duża część ludzi religijnych nie bierze na serio opowieści o demonach przejmujących kontrolę nad ciałem i umysłem człowieka. A ci, co wierzą, bardzo często w ogóle się do tego nie przyznają w obawie przed drwinami otoczenia. Tymczasem trudno zaprzeczyć, że czasem dzieją się z ludźmi rzeczy, wobec których lekarze stają z bezradnie rozłożonymi rękami. Przerażające zjawiska można zlekceważyć lub nawet wyśmiać, gdy widzi się je na kinowym ekranie albo w telewizji. Kiedy człowiek staje z nimi twarzą w twarz, już mu nie do śmiechu, i choćby był najzagorzalszym materialistą, nagle czuje przypływ zaufania do księży egzorcystów, dotąd traktowanych przez niego jak oszuści żerujący na ludzkiej ciemnocie. Michał Stonawski postanowił przyjrzeć się zarówno zjawisku opętania, jak i działalności egzorcystów - bez uprzedzeń, ale też bez naiwnej, bezkrytycznej wiary we wszystko, co powie kapłan.

Związany z badaczami zjawisk paranormalnych dziennikarz wyrusza tym razem w Polskę, żeby zbadać przypadki opętania przez mroczne siły. Starając się obserwować wszystko z boku, chłodnym okiem empiryka, uczestniczy w rozmowach księdza i ekipy "łowców duchów" z ludźmi, których dotknęło nieszczęście. Sprawy nie ułatwia fakt, że są oni wyśmiewani bezlitośnie przez większość tych, co "twardo stąpają po ziemi" i dlatego niechętnie otwierają się przed obcymi. A właśnie z nimi będzie chciał porozmawiać dziennikarz oraz zaprzyjaźniona z nim polska ekipa "łowców duchów" - stowarzyszenia, które sprawy paranormalne traktuje śmiertelnie poważnie. W tej pracy wypadnie mu też asystować autentycznemu egzorcyście i rozmawiać z medium, które w odróżnieniu od wielu innych ma rzeczywisty dar....

Od razu uprzedzam - trudno jest uwierzyć w to, o czym Stonawski pisze, nawet gdy jest się praktykującym chrześcijaninem. Przyzwyczailiśmy się do tego, że tego typu sytuacje oglądamy na filmach i nawet jeśli w warstwie emocjonalnej się trochę boimy, to logicznie rzecz biorąc, nie przyjmujemy tego za prawdę. Tymczasem autor "Egzorcyzmów" przekonuje nas, że niczego sobie nie zmyślił. Jest dziennikarzem, nie prozaikiem. Przeprowadza wywiady i bada przypadki zjawisk paranormalnych w terenie. Oczywiście można zadać sobie pytanie, czy nie jest tak, że dał się po prostu oszukać. W końcu wielu ludzie umie bardzo przekonująco manipulować nie tylko pojedynczymi słuchaczami, ale całymi tłumami. Jednak tak doświadczony dziennikarz ma zwykle wątpienie i sceptycyzm we krwi. W dodatku - co warto podkreślić - Michał Stonawski nie próbuje wcisnąć czytelnikom określonej interpretacji zjawisk. On tylko opisuje to, co sam widział, lub co mu opowiedziano. Chłodno, spokojnie, jak przystało na rasowego reportera. Ocena i wnioski należą do nas.

Należy zauważyć, że choć "Paranormalne. Egzorcyzmy. Prawdziwe historie opętań" to bez wątpienia literatura faktu, opierająca się na wywiadach z konkretnymi ludźmi i aktach spraw, które rzeczywiście miały miejsce, czyta się tę książkę niczym dobrą beletrystykę. Autor ma świetne, lekkie, a zarazem precyzyjne pióro. Lektura jego książki wciąga człowieka po uszy, niezależnie od tego, czy opisane sprawy przyjmujemy za prawdę, czy też traktujemy te reportaże z przysłowiowym przymrużeniem oka. Niewielu przecież rozsądnych i wykształconych ludzi ma odwagę przyznać się, że wierzy w zjawiska paranormalne, i to nie tylko te, które wydarzyły się gdzieś tam, daleko, w egzotycznej dla nas scenerii. W końcu to nic miłego stać się pośmiewiskiem otoczenia.  Nie zdajemy sobie też sprawy z tego, że wydarzenia będące tłem hollywoodzkich produkcji, mogą też dziać się u nas, dosłownie za ścianą. A może raczej nie chcemy tego wiedzieć, bo tak nam wygodniej. Biorąc to wszystko pod uwagę, należy uchylić kapelusz przed dziennikarzem, który miał odwagę na poważnie opisać przypadki opętań oraz metody działania egzorcystów, nie bojąc się konsekwencji.

Na zakończenie dodam, że choć szata graficzna poprzedniej książki Michała Stonawskiego z serii "Paranormalne" była całkiem dobra, to oprawa nowej bije ją na głowę. I jest to dodatkowy argument za zakupieniem jej do swoich zbiorów.

Tytuł: Paranormalne. Egzorcyzmy. Prawdziwe historie opętań

• Autor: Michał Stonawski
• Gatunek: reportaż
• Format: 140x200 mm
• Liczba stron: 368
• Oprawa: miękka
• Rok wydania: 15.06.2022 r. 
• Wydawnictwo: ZNAK
• ISBN: 978-83-240-8427-2
• Cena: 46,99 zł

Dziękujemy wydawnictwu Znak za udostępnienie tytułu do recenzji.