H.P. Lovecraft „Bestia w jaskini i inne opowiadania” - recenzja

Oto i jest – kolejna wielka, monumentalna wręcz pamiątka po Lovecrafcie, mistrzu grozy i opowieści niesamowitych. W taki sposób należy rozpatrywać „Bestię w jaskini i inne opowiadania”, a więc kolejny tom zbiorczy tekstów Samotnika z Providence, który na rynku pojawił się za sprawą starań wydawnictwa Zysk i S-ka.

Lovecraft to twórca, który przedstawił własny świat koszmarnych wyobrażeń. Rzeczywistość niby to nam znaną, a jednak zupełnie tajemniczą. Mitologia opracowana przez amerykańskiego twórcę koncentruje się bowiem na przedstawieniu Wielkich Przedwiecznych, demonicznych bóstw, chciałoby się powiedzieć, że pierwszych Władców Ziemi. Na kartach literatury dowiadywaliśmy się już o nich za sprawą choćby zbiorczych publikacji takich jak „Zgroza w Dunwich”, „Przyszła na Sarnath zagłada” czy „W górach szaleństwa...”. Trzeba przyznać, że na tle takiego zestawienia najnowsza „Bestia...” prezentuje się nietypowo. I interesująco.

Tym razem w ręce czytelników trafiło kilkadziesiąt bardzo różnych, mało znanych, krótkich opowiadań Lovecrafta. Choć przyznać też trzeba, że w publikacji znalazły się również najsłynniejsze utwory, jak chociażby „W poszukiwaniu nieznanego Kadath” czy „Sny w domu wiedźmy”. Aura niepokoju wynikająca z napięcia pomiędzy tym, co prawdziwe, a tym, co nierzeczywiste jest obecna niemalże w każdym tekście zbioru. Kultowy twórca w wyjątkowo sugestywny sposób potrafi portretować ludzkie lęki wynikające z lęku przed tym, co nieznane. Groźne, nieprzystępne, niesamowite i... prawdziwe piekielne. Lovecraftiańskie fantazje to zapis koszmarów, które często znajdują swój bardzo realny wymiar, który zostawia ślad na psychice bohaterów – najczęściej wyobcowanych samotników, istot wrażliwych, przepełnionych lękiem i chęcią odkrywania tajemnic.

Rozważania na temat natury człowieka konfrontującego się z paranormalnym złem zapisane zostały w sugestywnych „Przemianach Juana Romero”, jak również „Grobowcu”. Czysta, kosmiczna groza znalazła swój wymiar choćby w tekście „Poza murem snu”. Psychodeliczna, oniryczna aura stanowi esencję i wyjątkową wartość tego tekstu. Aurę niepokoju wzbudza zarówno „Alchemik”, „Przerażający staruch” czy „Świątynia” i „Pełzający Chaos”. Do głosu dopuszczeni zostali także Przedwieczni, żeby przywołać tutaj „Nyarlathoepa”. Symboliczna wędrówka, która odsłania niesamowite, przerażające doświadczenia zapisano w „Drodze Iranona”. Piękno tych opowiadań przejawia się przede wszystkim w ich różnorodności, dzięki której lektura staje się doświadczeniem prawdziwie interesującym, przynoszącym to, co nieznane. Można zaryzykować stwierdzenie, że właśnie z taką intencją swoje dzieła popełniał Lovecraft.

„Bestia w jaskini i inne opowiadania” to zbiór szczególny, bo prezentujący teksty dotąd mało znane dla polskiego czytelnika. Zawarte w nim treści stanowią kolejny już dowód na to, że mitologia spisana piórem Lovecrafta nie starzeje się nawet odrobinę. Przeraża i fascynuje, wzbudza lęk i ciekawość. Monumentalny zbiór, który powinien znaleźć się na półce każdego miłośnika fantastyki. Co tu dużo pisać – kolekcjonerska perełka.

Tytuł: Bestia w jaskini i inne opowiadania

• Autor: H.P. Lovecraft
• Format: 155 x 235 mm
• Stron: 648
• Okładka: twarda
• Wydawnictwo: Zysk i S-ka
• Tłumaczenie: Ryszarda Grzybowska, Robert Lipski
• Wydanie: wyd. 1
• ISBN: 978-83-8116-193-0
• Cena: 59 zł

Dziękujemy Wydawnictwu Zysk i S-ka za udostępnienie egzemplarza do recenzji.