Dzień Dziecka w ARTE.TV

Pierwszy dzień czerwca kojarzy się nam z zabawą, prezentami, słodyczami i uśmiechniętym twarzami najmłodszych. Niestety nie dla wszystkich dzieci jest to dzień pełen radości i beztroski. Dzień Dziecka stanowi niezwykle ważną okazję do przypominania o prawach tych, którzy są jeszcze za mali, żeby mówić w swoim imieniu. Każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, należą się takie same prawa: prawo do życia, tożsamości, rozwoju, wychowania w rodzinie oraz do wyrażania własnych poglądów. Niestety w wielu miejscach na świecie dzieci nadal nie mogą czuć się bezpieczne, a ich prawa są łamane. Bezpłatna platforma ARTE.tv przygotowała kolekcję filmów dokumentalnych i reportaży opisujących trudną rzeczywistość dzieci w różnych regionach świata, jak również walkę o poprawę warunków ich życia. Cała kolekcja zatytułowana „Prawa Dzieci” dostępna jest na stronie ARTE.tv: https://www.arte.tv/pl/videos/RC-023957/prawa-dzieci/.

Warto zwrócić uwagę na kilka pozycji, m.in. dokument przedstawiający losy „nadliczbowych dzieci” wyrzucanych poza nawias społeczeństwa i pozbawianych praw w komunistycznym reżimie Denga Xiaopinga. Przyjęta pod koniec lat 70. XX wieku i trwająca ponad 35 lat polityka posiadania jednego dziecka w Chinach, pozostawiła trwałe piętno na tożsamości i poczuciu własnej wartości dzieci, które zgodnie z ówczesnym prawem nie powinny się urodzić. Dokument Arte.tv „Chiny: bez prawa do życia” ukazuje skutki potajemnego rodzenia dzieci „nadprogramowych”, pozbawionych odgórnie opieki zdrowotnej, prawa do edukacji czy godnego życia w społeczeństwie. Kontrowersyjna polityka kontroli urodzeń miała na celu zmniejszenie wzrostu populacji i zabezpieczenie zasobów kraju. Nikt w tamtym momencie nie liczył się z losem niewinnych dzieci i ich cierpieniem. Dokument o tej brutalnej ingerencji w życie rodzin można zobaczyć do 1 czerwca 2024 roku pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/054250-000-A/chiny-bez-prawa-do-zycia/.

Trwająca ponad 10 lat Wojna Domowa w Syrii to jeden z najkrwawszych konfliktów zbrojnych tego stulecia. Ponad 13 milionów ludzi, z czego połowę stanową dzieci, nie zna innej rzeczywistości niż strach, przemoc, ból i walka o przetrwanie. Łamanie praw humanitarnych, brak dostępu do żywności, wody, kanalizacji czy opieki zdrowotnej są tutaj na porządku dziennym. Jedyną nadzieją na przetrwanie są dzieci zarabiające na dom i stanowiące jedyne źródło dochodu. Dokument „Syria: skradzione dzieciństwo” można traktować jako apel o solidarność i wsparcie ludności pozbawionej pomocy humanitarnej. Rodziny walczące o przetrwanie, zdane są na dochody swoich dzieci, które pracują na cały dom. Film pokazuje skutki trwającej ponad dekadę wojny oraz potrzeby wsparcia rodzin z dziećmi żyjącymi w ekstremalnie trudnych warunkach. Całość można obejrzeć na stronie Arte.tv pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/099058-000-A/arte-reportage/ do 15 września 2023 roku. 

W reportażu „Filipiny: gwałty na dzieciach w Internecie”, poznajemy brutalną rzeczywistość, z jaką borykają się dzieci w erze cyfrowej. 11-letnia bohaterka filmu Diva, jest jedną z tysięcy ofiar przestępstwa całkowicie ignorowanego w Europie, które sieje spustoszenie głównie na Filipinach. Dziewczynka w szponach bestialskich pedofilów, była wykorzystywana seksualnie przez swoich rodziców, zarabiających w ten sposób w Internecie. Transmisje gwałtów i przemocy seksualnej na dzieciach to narastający problem, który wynika z pogarszającej się sytuacji materialnej setek tysięcy ludzi. Niezaprzeczalnym czynnikiem nasilającym była pandemia, lockdowny i izolacja społeczna pozbawiająca bezpośrednich interakcji z rówieśnikami. Przy tym brak wsparcia i nadzoru ze strony nauczycieli zwiększało ryzyko wykorzystania seksualnego przez przestępców i dopuszczania się skrajnych zachowań rodziców. Druzgocąca i mrożąca krew w żyłach historia Divy, podkreśla potrzebę podjęcia działań na rzecz zmiany świadomości społecznej, wzmocnienia systemów prawnych i edukacyjnych oraz wspierania ofiar przemocy seksualnej w sieci. Film z polskim lektorem dostępny jest bezpłatnie na Arte.tv: https://www.arte.tv/pl/videos/112457-000-A/filipiny-gwalty-na-dzieciach-w-internecie/ do 31 czerwca 2026 roku.

Kolejny dokument „Francja: Dzieci Calais” skupia się na trudnej sytuacji migrantów, próbujących za wszelką cenę dostać się do Wielkiej Brytanii. Ostatnia przystań, francuskie miasto Calais stanowi miejsce zbiorcze rodzin z dziećmi uciekającymi przed wojną, przemocą i ubóstwem w swoich ojczyznach. Film ukazuje wysiłki i skrajnie niepewne warunki, w jakiej znalazły się osoby z nadzieją walczące o swoją przyszłość i godziwe życie. W obozie Calais znajdują się dzieci pozbawione podstawowych praw do życia, niemające taryfy ulgowej. Wieczna tułaczka, mieszkanie w namiotach, brak dostępu do wody czy toalety odsłaniają dramatyczną rzeczywistość migracji, nierówności społecznych i wyzwań humanitarnych rodzin z dziećmi. Film z lektorem można obejrzeć pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/111234-000-A/arte-reportage/ do 17 października 2025 roku.